DAO ĐỘNG HAY GIAO ĐỘNG, TỪ NÀO DÙNG MỚI CHÍNH XÁC?
Tiếng Việt quả đúng là ngôn ngữ phong phú và đặc sắc. Người nước ngoài vì thế cảm thấy học tiếng Việt chẳng dễ chút nào. Chẳng thế mà có rất nhiều từ mà người Việt ta sử dụng hằng ngày còn không biết chắc chắn mình có đang dùng chính xác hay không?
Đôi khi cách phát âm một từ còn phụ thuộc rất nhiều ở mỗi vùng miền trên tổ quốc. Cho nên lỗi chính tả là lỗi mà rất nhiều người mắc phải trong giao tiếp cũng như trong cách viết. Đặc biệt phải nhắc tới lỗi phụ âm đầu “d/gi”. Nhắc tới đây, có một lỗi phổ biến mà nhiều bạn đọc thắc mắc chính là dùng từ dao động hay giao động mới chính xác? Hãy cùng Đồng hồ chính hãng Thanh Tùng tìm hiểu nhé!
Mình xin trích dẫn chia sẻ của một bạn trẻ, cũng là nỗi băn khoăn của nhiều người trên diễn đàn như sau: “Mình thấy người ta thường dùng dao động khi nói về sự chuyển động ( dao động cũng con lắc ) , còn giao động thì hay dùng khi chỉ trạng thái tinh thần của con người ( thoáng 1 lúc giao động tinh thần , anh ta kịp trấn tĩnh lại ). Mình không biết đúng không nữa?”
Vậy dao động hay giao động mới là đúng chính tả?
Với 2 từ “d/gi” khiến nhiều người thường xuyên mắc lỗi chính tả, có thể nói là phổ biến. Vì sao có sự nhầm lẫn này? Bởi hai từ này khi ghép với một vài chữ nào đó tạo thành từ có nghĩa thì chúng có phát âm giống hết với nhau như: giao/dao, giông/dông, giùm/dùm,…Vì thế sử dụng nhầm, dẫn tới viết sai chính tả chúng ta rất dễ bắt gặp.
Trước tiên để biết từ nào sử dụng chính xác, chúng ta cần phân tích nghĩa của từng từ:
Đối với từ dao động, từ này có ý nghĩa trong từ điển. Theo từ Hán Việt thì từ này mang những nghĩa như sau:
Chữ Dao trong tiếng Hán được viết là 搖: nghĩa là lay động, lắc
Chữ Động trong tiếng Hán được viết là 動: Chuyển động, di động
Theo như định nghĩa này thì dao động được hiểu là sự lặp đi lặp lại nhiều lần một trạng thái của vật nào đó. Hiểu theo phạm trù cơ học thì dao động là chuyển động có giới hạn trong không gian lặp đi lặp lại quanh một vị trí cân bằng. Nếu xét theo 2 mặt: nghĩa đen và nghĩa bóng thì được hiểu như sau:
Dao động nghĩa đen chỉ chuyển động qua lại, lắc, đu đưa. Còn nghĩa bóng chỉ tinh thần của ai đó không kiên định, dễ thay đổi.
Dao động hiểu theo nghĩa bóng nhằm chỉ tính cách thiếu tự chủ, thiếu tự tin, dễ lay động bởi ý kiến hay sự tác động của người khác hoặc từ các yếu tố bên ngoài. Dao động là động từ mang nghĩa là một hành động lặp đi lặp lại của sự vật. Trong vật lý cơ học thì dao động được hiểu là trạng thái chuyển động có giới hạn trong không gian, lặp đi lặp lại ở một vị trí cân bằng.
Một số ví dụ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn từ “dao động” được sử dụng trong các tình huống như thế nào?
Người ta nói: Dao động của con lắc đồng hồ
Vì thế từ “dao động” trong trường hợp này được hiểu là chuyển động có giới hạn trong không gian lặp đi lặp lại quanh một vị trí cân bằng.
Hoặc nói: Con lắc đồng hồ dao động đều đặn
Nghĩa là thể hiện sự xê dịch trong một phạm vi nhất định
Một ví dụ khác nói là: Sai số dao động từ 0,1% đến 0,2%
Hoặc: Dao động trước khó khăn lại nhằm chỉ những người thiếu sự quyết đoán, tự chủ mà dễ phụ thuộc trước ý kiến, lời khuyên của người khác.
“Dao động” và “Giao động” là cặp từ rất dễ gây nhầm lẫn. Bởi các phát âm giống hệt nhau khi nói, khi viết khiến nhiều người không rõ đâu mới là từ dùng chuẩn.
Vậy còn từ giao động thì sử dụng trong trường hợp nào?
Khẳng định luôn với bạn đọc là từ này không sử dụng trong ngôn ngữ Tiếng Việt.Nếu hiểu theo từ đơn lẻ thì giao có nghĩa là cắt nhau hay quan hệ với nhau. Ví dụ ta có thể nói: giao phối, giao nhau, giao dịch, giao tiếp, giao kèo, …
Dễ nhận thấy rằng lỗi chính tả khi sử dụng từ “d/gi” khá phổ biến nên bạn đọc cần tìm hiểu và trau dồi kiến thức để sử dụng từ chính xác. Tránh tình trạng lặp lại khiến người đọc khó nắm bắt rõ ý, quan điểm của người viết.
Trên đây, Đồng hồ chính hãng Mỹ Tân store vừa chia sẻ tới bạn đọc cách dùng từ dao động hay giao động thì từ nào là từ dùng đúng. Mong rằng bài viết này sẽ giúp ích cho độc giả để các bạn nói và viết chuẩn ngữ pháp nhé!